3 βήματα για να διδάξετε την ενσυναίσθηση στα παιδιά. Ως ενσυναίσθηση ορίζεται η συναισθηματική ταύτιση με την ψυχική κατάσταση ενός άλλου ατόμου, και η κατανόηση της συμπεριφοράς και των κινήτρων του. Τα συστατικά της λέξης αποτελούνται από τις λέξεις εν, συν και αίσθηση, υποδηλώνοντας την επέκταση της αίσθησης του ατόμου πέρα από τον εαυτό του.
Είναι αλήθεια ότι τα ανθρώπινα συναισθήματα περιγράφονται δύσκολα. Συχνά τα αναγνωρίζουμε από άλλα σημάδια: τα μη λεκτικά στοιχεία της επικοινωνίας, ο τόνος της φωνής, η σιωπή, η έκφραση του προσώπου και του σώματος και άλλα. Κάποιες φορές όμως, περνούν απαρατήρητα…
Ωστόσο, η ενσυναίσθηση κτίζεται πάνω στην αυτοεπίγνωση. Όσο περισσότερο ανοικτοί είμαστε με τα δικά μας συναισθήματα –τι ακριβώς αισθανόμαστε την κάθε στιγμή- τόσο περισσότερο αντιλαμβανόμαστε τα συναισθήματα των άλλων.
Μερικοί άνθρωποι μπορεί να σας πουν ότι τα παιδιά δεν είναι καν ικανά να αισθάνονται ενσυναίσθηση μέχρι την ηλικία των έξι ή επτά. Αλλά δεν είναι τόσο απλό. Τα παιδιά αρχίζουν να αναπτύσσουν δεξιότητες ενσυναίσθησης ακόμη και κατά τη βρεφική ηλικία, οπότε είναι σίγουρα κάτι που μπορείτε να καλλιεργήσετε ως γονέας.
3 βήματα για να διδάξετε την ενσυναίσθηση στα παιδιά. Όταν είστε έξω με το παιδί σας και ακούτε ένα άλλο παιδί που είναι αναστατωμένο, κάνετε αυτό:
- Επισημάνετε τι συμβαίνει. Για παράδειγμα, “Αυτό το παιδί κλαίει.”
- Ρωτήστε το παιδί σας για αυτό: “Πώς νομίζετε ότι το παιδί αισθάνεται αυτή τη στιγμή;” Εάν το παιδί σας αδιαφορία και δεν μπορεί να σκεφτεί ένα συναίσθημα, δοκιμάστε να δώσετε σε δύο επιλογές για να διαλέξετε, όπως “Πιστεύετε ότι αισθάνεται λυπημένος ή θυμωμένος;”
- Καταιγισμός ιδεών τι μπορεί να βοηθήσει το άλλο παιδί: «Τι θα βοηθούσε αυτό το παιδί να αισθάνεται καλύτερα;» Περιμένετε μερικά ακόμη δευτερόλεπτα από ό,τι νομίζετε ότι πρέπει να δώσετε στο παιδί σας την ευκαιρία να σκεφτεί. Αλλά αν δεν μπορεί να σκεφτεί τίποτα, θα μπορούσατε να δοκιμάσετε να ρωτήσετε: “Τι σε βοηθά να νιώθεις καλύτερα όταν νιώθεις έτσι;”
Στην πραγματικότητα φέρνουν τα παιδιά στην τάξη και ακολουθούν αυτή τη διαδικασία για να κάνουν τα παιδιά σχολικής ηλικίας να σκεφτούν τα συναισθήματα του μωρού. Τους δείχνει ότι η χρήση της δυσφορίας ενός άλλου παιδιού ως εργαλείου για την ανάπτυξη ενσυναίσθησης ενισχύει τις δεξιότητες ενσυναίσθησης των παιδιών, αυξάνει τη συνεργασία και μειώνει τον εκφοβισμό. Τα παιδιά που ακολουθούν αυτά τα βήματα για την οικοδόμηση ενσυναίσθησης βιώνουν ακόμη και βελτιωμένα ακαδημαϊκά αποτελέσματα.
Έτσι την επόμενη φορά που θα βγείτε έξω με τα παιδιά σας και ακούτε ένα ξέσπασμα σε εξέλιξη, δοκιμάστε αυτά τα τρία απλά βήματα για να χτίσετε την ενσυναίσθηση του παιδιού σας.
